ขอบคุณรูปภาพจาก www.canva.com
ก่อนจะเซ็นสัญญาเช่าอสังหาริมทรัพย์ ไม่ใช่แค่ดูรูปสวยๆ ในประกาศ แต่ต้องรู้ข้อมูลเชิงลึกจากเจ้าของทรัพย์จริง ๆ พร้อมตัวอย่างคำถาม วิธีตรวจสอบ และสัญญาหลักที่ควรมี เพื่อให้คุณได้ข้อมูลครบพอจะตัดสินใจอย่างมีเหตุผลและปลอดภัยในการเช่าบ้าน
1. สภาพทรัพย์สินและสิ่งที่มีให้ในห้อง
เพราะสภาพจริงของทรัพย์สินคือปัจจัยที่กำหนดค่าใช้จ่ายซ่อมบำรุงล่วงหน้า ค่ารีโนเวท และเงื่อนไขการคืนมัดจำ/หนี้ที่อาจเกิดขึ้นเมื่อคืนห้อง
คำถามที่ควรถามเจ้าของ (ตัวอย่าง)
- สภาพบ้าน/ห้องเป็นอย่างไร มีรายการซ่อมบำรุงใหญ่ที่ทำเมื่อไหร่บ้าง
- รายการสิ่งของ/เฟอร์นิเจอร์/เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีให้ รวมถึงยี่ห้อและสภาพการใช้งานคืออะไร
- มีประวัติรั่วซึม ปัญหาโครงสร้าง หรือปลวก/แมลงหรือไม่
- ระบบไฟฟ้า/ประปา แอร์ อายุเท่าไร เคยมีการเปลี่ยนชิ้นส่วนสำคัญเมื่อไหร่
- ผู้ขายสามารถยืนยันการซ่อม/รับประกันใด ๆ ได้หรือไม่ และมีใบเสร็จหรือภาพก่อน-หลังไหม
วิธีตรวจสอบจริง
- ขอ Inventory List เป็นลายลักษณ์อักษรและถ่ายภาพ/วิดีโอเป็นหลักฐาน (วันที่ระบุ) ทั้งภายในและภายนอก
- จัดให้มีการตรวจสอบโดยช่างเฉพาะทาง (ไฟฟ้า ประปา โครงสร้าง) ก่อนปิดการซื้อ
- ขอสำเนาใบเสร็จซ่อมบำรุงย้อนหลัง 2–3 ปี ถ้ามี
ข้อควรระบุในสัญญา
- รายการสิ่งของที่ให้ติดกับห้อง และสภาพตอนมอบ (แนบรูป)
- เงื่อนไขการรับผิดชอบค่าซ่อมย่อย/ใหญ่ที่ชัดเจน
- ระบุเวลาคืนมัดจำหลังตรวจรับ (เช่น ภายใน 14 วัน) และหลักฐานการหักค่าใช้จ่าย
2. หนี้ส่วนกลางและข้อจำกัด ภาระผูกพันอื่น ๆ
หนี้ส่วนกลางหรือมติพิเศษของนิติบุคคล อาจเป็นภาระทางการเงินที่ผู้ซื้อ/ผู้ลงทุนต้องรับผิดชอบหลังโอน นอกจากนี้ นโยบายโครงการ (เช่น ห้ามเลี้ยงสัตว์ ห้ามปล่อยเช่าระยะสั้น) มีผลต่อกลุ่มเป้าหมายผู้เช่าและรายได้
คำถามที่ควรถามเจ้าของ (ตัวอย่าง)
- ยูนิตนี้มีหนี้ค่าส่วนกลางค้างหรือไม่ มีมติพิเศษ/ค่าใช้จ่ายซ่อมใหญ่ที่รอการชำระหรือไม่
- นิติบุคคลออกเอกสารรับรองการชำระหนี้ได้หรือไม่ (เช่น ใบปลอดหนี้)
- กฎคอนโดเรื่องสัตว์เลี้ยง การปล่อยเช่าระยะสั้น และจำนวนนักพักอาศัยคืออะไร
- มีการฟ้องร้อง หรืองบประมาณฉุกเฉินที่ต้องเรียกเก็บเพิ่มในอนาคตหรือไม่
วิธีตรวจสอบจริง
- ขอ หนังสือรับรองหนี้ หรือสำเนาใบนัดประชุมใหญ่ล่าสุด และสำเนางบการเงินของนิติบุคคล
- ตรวจสอบบันทึกการประชุมใหญ่/มติพิเศษเพื่อดูแผนซ่อมบำรุงระยะยาว (Sinking Fund)
- สอบถามนิติบุคคล/ผู้จัดการโครงการโดยตรงเพื่อยืนยันข้อมูล
ข้อควรระบุในสัญญา/การเจรจา
- เงื่อนไขการชำระหนี้ส่วนกลางก่อนโอน (ใครรับผิดชอบ)
- ข้อจำกัดในการใช้งานและการปล่อยเช่าที่ส่งผลต่อการสร้างรายได้
3. ทำเลและสภาพแวดล้อม
ทำเลกำหนด “ความสามารถในการให้เช่า” และระดับค่าเช่า รวมถึงความเสี่ยงด้านสภาพแวดล้อมที่อาจทำให้มูลค่าทรัพย์ตกลงได้
คำถามที่ควรถามเจ้าของ (ตัวอย่าง)
- บริเวณรอบ ๆ มีที่อำนวยความสะดวกอะไรบ้าง เช่น สถานีรถไฟฟ้า โรงพยาบาล มหาวิทยาลัย ห้าง
- เคยมีปัญหาเรื่องน้ำท่วม/กลิ่น/เสียง/มลภาวะจากโรงงานหรือสถานที่ใกล้เคียงหรือไม่
- สภาพเพื่อนบ้านและอาชญากรรมบริเวณนี้เป็นอย่างไร? มีการเปลี่ยนแปลงใหญ่ ๆ ในชุมชนที่กำลังจะเกิดขึ้นหรือไม่
- ค่าเช่าเฉลี่ยในย่านนี้ประมาณเท่าไร และอัตราว่างของทรัพย์เทียบกับตลาดเป็นอย่างไร
วิธีตรวจสอบจริง
- ไปสำรวจสถานที่จริงหลายช่วงเวลา (เช้า-กลางวัน-ค่ำ) เพื่อตรวจเสียงการจราจร ความสว่าง ความปลอดภัย
- ดูแผนผังผังเมืองหรือข่าวการพัฒนาโครงการสาธารณะ/เอกชนที่จะส่งผลต่อทำเล
- ตรวจสอบราคาเช่า/ราคาเสนอขายร่วมในย่านเดียวกันเป็นข้อมูลเปรียบเทียบ
การตั้งคำถามที่ถูกจุดและตรวจสอบให้เป็นระบบคือหัวใจของการตัดสินเช่าบ้านที่ปลอดภัย เริ่มจากสภาพทรัพย์สินจริง รายการสิ่งของที่ได้รับ และหลักฐานการซ่อมบำรุง ตามด้วยการเช็กหนี้/ข้อจำกัดของคอนโดและนิติบุคคล และประเมินทำเลพร้อมปัจจัยแวดล้อมที่จะส่งผลต่อการหาผู้เช่าและมูลค่า
หวังว่าเคล็ดลับนี้จะเป็นประโยชน์ ติดตาม www.homehug.in.th เพื่อสาระความรู้ดีๆ เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์แบบเข้าใจง่าย